Overdenking 2025 KC15 - En de kleur is…

En de kleur is…

Waarschijnlijk heeft u het al door: in de komende kerkbladen wil ik steeds een toelichting geven op de ‘kleren van de dominee’. Niet als stukje ter informatie, maar als Bijbelse overdenking. Je kunt namelijk allerlei interessante feitjes kennen, maar de manier waarop wij de kerkdienst vieren en dus ook de kleuren van het kerkelijk jaar en de symboliek, zeggen iets over wat we belangrijk vinden.

Ruwweg kun je zeggen dat de hoogtijdagen wit ‘gekleurd’ zijn, de voorbereidingstijd daarop (advent, veertigdagentijd) paars en zodra het gaat over de heilige Geest ‘kleurt’ de zondag rood.

Maar groen… het hulpmiddel om te onthouden wanneer de zondag groen ‘kleurt’ is eenvoudig. Groen betekent: niks te doen. Best een vreemd ezelsbruggetje, want juist de ‘groene tijd’ beslaat een groot deel van het jaar. Alsof er in die periode niks te doen zou zijn in de kerk. Maar qua bijzondere dagen die te maken hebben met de grote feesten klopt het natuurlijk wel.

Ik heb er een foto van gemaakt: van de stola’s die ik altijd over de albe (de witte toga, zie vorige KerkContact) over mijn schouders draag. Het maakt mij overigens niet zo heel veel uit hoe u die stola noemt. De één noemt het een sjaal (maar een sjaal draag je meestal om je nek). De ander noemt het een sjerp (hoewel een sjerp schuin over het lichaam wordt gedragen).

Officieel heet het dus een stola, met een goede reden. Een stola ligt op de schouders en hangt af naar voren. Het staat symbool voor ‘het juk’ en ‘de last’ die een predikant draagt. Nou, als je zo begint… geen wonder dat er een tekort is aan predikanten. Als het betekent dat je gebukt zal gaan onder alles wat je als predikant te doen hebt… Maar dat is nu net níet de bedoeling om op die manier naar de stola te kijken. De stola verwijst namelijk naar wat Jezus zegt in Matteüs 11:30, dat Zijn juk een zacht juk is en Zijn last een lichte last. De metafoor van het juk verwees in Jezus’ tijd niet alleen naar mensen of dieren die een last met zich meedragen of -trekken (bijv. een ploeg), maar laat zien dat Jezus een Joodse leraar was. Elke Joodse leraar had een ‘juk’ dat hij zijn volgelingen aanreikte. En dat juk was de leer van die specifieke leraar over hoe een mens zijn leven vormgeeft, zijn wijsheden over hoe je het beste het je leven kunt leven.

Het juk dat Jezus aanreikt is dus niet voorbehouden aan ambtsdragers, maar wordt door Hem aangereikt aan ons allemaal. Je zou daarom kunnen zeggen dat de stola een herinnering is voor iedereen en dus voor de hele gemeente. Een liefdevolle herinnering om te bedenken dat we elkaar (en onszelf!) geen andere jukken hoeven op te leggen en dat we vrij zijn om andere jukken (die niet van Jezus zijn) naast ons neer te leggen.

Wat zijn die andere jukken dan? Dat zijn vaak (onuitgesproken) verwachtingen die we hebben. Of onze eigen (menselijke) ideeën over wat het goede is om te doen als ‘last’ op iemands schouders leggen. En misschien leggen we zo’n juk nog wel vaker bij onszelf op als bij een ander. Maar steeds als we die stola zien mogen we daar een zachtmoedige herinnering in zien dat wat Jezus ons aanreikt een lichte last is en een zacht juk.

Bij alles wat daarmee in tegenspraak is mogen we ons dus de vraag stellen: is dit wel van de Heer? 
En laten we dan alle dingen die we voelen als een (te) zware last bij Hem brengen én bij Hem laten.

“Kom allen bij Mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan, Ik zal jullie rust geven. Neem mijn juk op je en leer van Mij: Ik ben zachtmoedig en nederig van hart. Dan zullen jullie werkelijk rust vinden, want mijn juk is zacht en mijn last is licht.”

(Matteüs 11:28-30)