“Al is het einde ook verborgen - voor 't oog, dat door geen nevels ziet, - God zal voor onze toekomst zorgen: - zij, die geloven, haasten niet.” Uit Joh. de Heer. 342. Nu komt het hele lied in de uitgave van na 1991 niet meer voor, toch is dat laatste zinnetje nog immer een gevleugelde uitdrukking.
Een inkoppertje natuurlijk voor de vlotte dominee, die laatkomers in zijn dienst verwelkomt. Het is ook regelmatig gebezigd als blijkt dat kerkelijke molens toch wat erg langzaam draaien.Het lied, oorspronkelijk gedicht door de 19e-eeuwse dichter Hieronymus van Alphen, geeft ook wel een beeld van zijn tijd weer. Het begon ooit met de zin “Gelijk een landman, moe van `t ploegen”… De hardheid en armoede in het boerenbestaan van de 19e eeuw is het beeld dat we er bij voor ogen moeten houden. Een boer zaait, werkt hard en moet maar afwachten of zijn noeste arbeid ooit vrucht zal opleveren. Het wordt vergeleken met het menselijk bestaan: we geven al onze krachten om maar staande te kunnen blijven in het leven. Maar zullen we ooit het uiteindelijke resultaat zien? Vervolgens verwijst Van Alphen naar de toekomst die ons wacht. Nu nog in nevelen gehuld, maar voor God staat hij vast! Het loopt tenslotte uit op de twee coupletten die nog wel het liedboek van 1973 gehaald hebben, beginnend met “Nooit kan `t geloof te veel verwachten”..!
Geduld en vertrouwen zijn de kernwoorden. Vertrouw op de Heer, ook al is het leven nu nog zo hard en ondoorgrondelijk.
Het zinnetje “zij die geloven, haasten niet” komt uit Jesaja 28:16. In de Nieuwe Bijbelvertaling is het niet meer zo te herkennen, maar in de vorige vertaling stond: “Daarom, zo zegt de Here HERE: Zie, Ik leg in Sion een steen ten grondslag, een beproefde steen, een kostbare hoeksteen van een vaste grondslag; hij die gelooft, haast niet.”
Het geloven, waar het hier om gaat betreft niet het onderschrijven van de juiste geloofsartikelen, maar gaat om vertrouwen, als de basishouding in ons leven die we echt nodig hebben. De meeste mensen lijken in onze tijd niet meer zo groot van vertrouwen te zijn. Sterker nog: eerder is het tegendeel, wantrouwen, de basis. Alles en iedereen wordt om te beginnen gewantrouwd. Zelfs onze overheid heeft in de afgelopen periode moeten erkennen dat het beleid nogal eens gestoeld was op wantrouwen in de ander in plaats van het vertrouwen in elkaar, dat we nodig hebben om goed als samenleving te kunnen functioneren. Een hardvochtig vreemdelingenbeleid, de hele toeslagenaffaire en op verschillende plekken verziekte verhoudingen zijn er het gevolg van geweest.
Is er dan niets of niemand meer die we gewoon durven vertrouwen? Is er niemand meer aan wie we ons onvoorwaardelijk kunnen toevertrouwen? Is er iemand met wie we het er op willen wagen? Misschien is ons probleem wel, dat we meteen resultaat willen zien, of anders zoeken we ons heil wel elders. Vertrouwen hangt altijd samen met geduld. Het hangt evengoed samen met wat we werkelijk willen verwachten. Dat blijkt niet alleen iets te zijn van ons, anno 2021, maar ook Jesaja had er al mee van doen. Dat bracht hem tot die beroemde uitspraak: “hij die gelooft, haast niet”. En daarmee bedoelde hij: die rent niet meteen naar een ander, een schijnbaar betere, vlottere oplossing, iets of iemand dat vooral op de korte termijn meer soelaas lijkt te bieden.
Er is een veel betere en vastere bodem om op te leven, dan het steeds maar gehaast en gestrest van hot naar her en hype naar hype rennen om je over te geven aan mooie beloftes, die nooit waargemaakt kunnen worden. Vertrouw er op, bouw er op, geloof er in, houd stand en vaar een rechte koers. Geloof in God, Zijn werk is tot voorbij de horizon van de snelle oplossing. Hij geeft ons zijn vertrouwen, Hij vertrouwt Zichzelf aan ons toe. Zouden wij dan niet gewoon stoppen met wanttrouwen en gedragen door dit geloof de toekomst tegemoet gaan?
Best kans dat ons leven er een stuk rustiger door wordt. Zou dat niet de kracht van de Heer zijn, waarmee Hij ons bijstaat?
Ds. Karel Koekkoek
